Ikat is het resultaat van een proces van markeren, binden en verven van zijden of wollen garen voordat de wevers aan het werk gaan.
De eerste stap is het markeren van het motief op de witte draden. Vervolgens wordt het garen op bepaalde plekken afgebonden (dus beschermd) zodat de kleurstof deze delen niet bereikt wanneer ze in het verfbad worden ondergedompeld.
Dit moet herhaaldelijk gebeuren, afhankelijk van het aantal kleuren dat voorkomt in het ontwerp.
De beschermde (vastgebonden) delen behouden de oorspronkelijke kleur van de vezel, terwijl de 'blootgestelde' delen de kleurstof absorberen.
Het garen wordt vervolgens ontward, uitgestrekt en op de juiste manier geordend zodat het tot een stof kan worden geweven.
Het naast elkaar brengen van geverfde draden op de correcte manier schept het patroon.
Ikat kan worden onderverdeeld in drie algemene categorieën:
- ketting ikat waarbij de kettingdraden worden geverfd
- inslag ikat, waarbij de inslagdraden worden geverfd
- dubbele ikat is een combinatie: zowel de ketting- als de inslagdraden worden geverfd en de draden die elkaar kruisen vormen het motief